–Дзіўна неяк усведамляць сябе шматдзетнай маці, – прызналася Наталля Дубко, да якой я завітала ў час камандзіроўкі ў Бягомль Докшыцкага раёна. – Калі б хто раней сказаў, што ў мяне будзе трое дзяцей, рассмяялася б. Бо розніца ва ўзросце даволі вялікая: старэйшай дачцэ Яўгеніі 15, а маленькаму Мішы толькі годзік нядаўна споўніўся. Але так атрымалася, і я зусім не шкадую. І не ўспрымаю сябе часткай нейкай сацыяльнай катэгорыі. Проста маці траіх дзетак. І калі б не такая складаная эканамічная абстаноўка ў краіне, шчыра кажу, яшчэ аднаго нарадзіла б.
Закалыхваючы на руках малое, Наталля сціпла папрасіла не зважаць увагу на яе дамашні выгляд.
У хаце ж поўным ходам ідзе рамонт. У Наталлі поўна задумак, як зрабіць дзіцячы пакой, але ў гэтай справе не абысціся без крэдыту.
– Так атрымалася, што суседнюю з нашай кватэру прадавалі пры яшчэ старых цэнах. А мы, ведаючы, што будзе трэцяе дзіця ў сям’і, вырашылі аб’яднаць дзве кватэры – найлепшы варыянт пашырэння плошчы, бо будавацца ў кааператыве дорага нават з усімі прэферэнцыямі. Дом што называецца «без выгод»: самі падводзілі ваду, рабілі душавую, прыбіральню. З часам, можа, газ падвядзём. Бралі толькі льготны крэдыт на спажывецкія патрэбы, – распавяла яна. І дадала, што з нараджэннем Мішы сапраўды адчула пэўную палёгку, падтрымку дзяржавы – навучанне ў школе мастацтваў для дзяўчат Жэні і Паліны бясплатнае, як і школьныя абеды. У іншым статус мнагадзетнай сям’і Дубко не выкарыстоўвалі: ні на дзіцячае харчаванне, ні на адрасную дапамогу. «Карабкаемся самі і карабкаемся» – такі ў іх прынцып.
Муж Сяргей працуе слесарам па рамонце аўтамабіляў на СТА, да таго быў рознарабочым у школе. Праца яму падабаецца, бо «любіць з машынамі вазіцца», аднак заробак невялікі. А трэба і камунальныя паслугі аплаціць, і крэдыт, не гаворачы пра дзіцячыя рэчы, цэны на якія вельмі заўважна выраслі. Таму маці ўжо ўлетку плануе выйсці на працу з больш-менш зручным графікам.
– Бацька ў нас вельмі таленавіты, спадзяёмся, што і сынуля такі ж будзе. Сяргей спявае, хоць нідзе гэтаму не вучыўся, шмат на якіх музычных інструментах грае, нават выступае на раённай сцэне. У яго з дзяцінства кумір Яраслаў Еўдакімаў – мы і сына ледзь гэтым імем не назвалі! Ён лічыць, што гэта найлепшы голас Беларусі (у самога нават падобны). І рукі ў нашага бацькі залатыя: выразае па дрэве, ва ўсім-усім разбіраецца! – не нахваліцца на свайго мужа Наталля. Можа, ад бацькі якраз любоў да музыкі перадалася дзецям сям’і Дубко.
– Я сёлета скончыла 9-ы клас, а таксама здала выпускны іспыт па класе фартэпіяна ў Бягомльскай школе мастацтваў, – паведаміла старэйшая дачка і галоўная памочніца маці Жэня. Спакойная, разважлівая і самастойная, яна любіць забаўляць маленькага Мішу, ужо ў пятым класе вадзіла як дарослая малодшую Паліну на прыём да доктара. Наталля з маленства прывучае дзяўчат адказваць і за сябе, і за іншых членаў сям’і. Яна сама выхоўвалася разам з дзвюма сёстрамі па такой жа «праграме». Хаця адзінаццацігадовая Паліна, як звычайна бывае ў малодшых дзяцей, не адчувае такой адказнасці і больш часу аддае забавам.
– Запытаешся ў яе пра расклад танцавальных заняткаў у школе мастацтваў (больш жвавая па натуры дзяўчынка выбрала менавіта іх), а ў адказ: «Не ведаю, спытай у Жэні», – прыгадала маці. Аднак калі Жэня паступіць ва ўніверсітэт, прыйдзе час і Паліне станавіцца дарослай.
Нейкіх асаблівых сямейных традыцый у Дубко няма, але ёсць тое, чаго часам не хапае іншым сем’ям: святы, выхадныя, адпачынак яны заўжды праводзяць разам. Любяць выбірацца на прыроду, па вечарах часта спяваюць, збіраючыся вакол фартэпіяна.
– Давер, цярплівасць, узаемаразуменне – без гэтага немагчыма пабудаваць сям’ю, – падзялілася сакрэтам свайго шчасця Наталля. – Стараемся не сварыцца, не раздражняцца. Таму і дзеці растуць спакойныя.
Дзіўная справа: гаспадыня ўсё перажывала за «непарадак у хаце», выкліканы рамонтам, але ж насамрэч у кватэры надзвычай утульна. Адчуваецца, што гэтае жытло месціць не пяць, а шэсць насельнікаў. І шосты – цёплае, спагадлівае сямейнае каханне.