У фальклорным калектыве «Медуніца» Багушэўскага Дома культуры сталасць трывала спалучаецца з маладосцю. Ветэраны стараюцца перадаць моладзі не толькі любоў да народнай песні, але і свой жыццёвы вопыт.

«Медуніца» створана ў 1994 годзе. Сярод тых, хто быў ля вытокаў, Раіса Груздзева, Марыя Сафонава, Вольга Пядачкіна. Працягваюць спяваць Раіса Александрова, Раіса Казлова, Валянціна Андронава, Ніна Казімірава.
Цяперашні кіраўнік «Медуніцы» Паліна Пядачкіна аддае перавагу традыцыйным абрадавым песням. Але не ўсе спачатку падтрымлівалі яе, казалі: «Нашто нам гэтыя песні». Зараз у калектыва шырокі рэпертуар абрадавых песень: велікодных, калядных, купальскіх, масленічных, вясельных.., якія спявалі яшчэ прабабулі сённяшніх «медуніц».
Паліна Сцяпанаўна ўпэўнена, што чалавек неразрыўна звязаны з прыродай, а беларуская народная песня валодае таемнай магіяй. Для прыкладу, летась па Сенненшчыне пранеслася бура, якая заліла і пашкодзіла шмат пасеваў. А Багушэўск і ваколіцы стыхія не зачапіла. Тут сцвярджаюць, што надта добра напярэдадні адзначылі «Гуканне вясны». Вось і сёлета старанна яе клікалі, каб катаклізмы абмінулі Багушэўск.
Калектыў удзельнічае ва ўсіх святах, што адбываюцца ў Багушэўску і ўвогуле ў Сенненскім раёне.
«Медуніца» збіраецца на рэпетыцыі двойчы на тыдзень. Часцей за ўсё яны пачынаюцца з абмеркавання жыццёвых праблем і апошніх навін. Не абмінаюць і маральныя каштоўнасці.
Пакуль артысткі чакалі карэспандэнта «НС», гаварылі пра адну з чалавечых заганаў – зайздрасць, з якой у гэты дзень сутыкнулася маладая ўдзельніца калектыву. Старэйшыя дзяліліся сваім досведам, тлумачылі, што да зайздроснікаў трэба ставіцца спакайней і падвялі рысу вершаванымі радкамі:

Калі прыдбаю сабе
штосьці,
Суседка ажно
курчыцца ад злосці.
Калі бяда – наадварот,
Смяяцца будзе
на ўвесь рот.

Акампаніятар «Медуніцы» Аляксандр Шумараў ужо на пенсіі. Але падпрацоўвае настаўнікам музыкі ў школе (цяпер нагрузка складае ўсяго 5 гадзін на тыдзень), на паўстаўкі грае і ў Доме культуры. На сцэне ён з 1964 года. Разам з творчымі калектывамі Багушэўска выступаў на абласным і рэспубліканскім тэлебачанні, у той час спявалі толькі ў прамым эфіры. А ў 1990-х «Медуніца» ўдзельнічала ў знакамітай перадачы Беларускага тэлебачання «Запрашаем на вячоркі». Тады колькасць мужчын дазваляла танцаваць кадрылю на шэсць пар.
Удзельнікі «Медуніцы» хацелі б, каб раённыя ўлады дапамаглі абнавіць канцэртныя строі. У большасці артыстаў зараз хіба што толькі «хвартухі казённыя». Астатнія элементы аддзення альбо пашытыя рукамі кіраўніка калектыву, альбо прынесеныя з дому. Напрыклад, Канстанцін Бандарэнка спявае ў кашулі, якую набыў яшчэ ў 1984 годзе за 50 рублёў.
«Медуніца» складае ўласныя песні і прыпеўкі, бо творчых людзей у калектыве дастаткова. Напрыклад, П. Пядачкіна нават удзельнічала ў рэспубліканскім конкурсе па стварэнні Дзяржаўнага гімна Беларусі. Вось некалькі радкоў з прапанаванага ёю варыянта:

Славім Беларусь-
Радзіму,
Сінь нябёсаў
і крышталь азёр,
Рэчак плынь, мурог
лугоў квяцістых,
Золата палёў, лясы
да зор.

Асаблівае натхненне да Паліны Сцяпанаўны прыходзіць у лесе, калі збірае грыбы, бо вершы «павісаюць на галінках».
А Р. Александрова любіць байкі: вучыць чужыя і складае свае. Магла б прачытаць байку і «на трыццаць стоў­бікаў», як п’яны муж прачнуўся ў ванне, а падумаў, што ў моргу. Але, каб дужа не займаць часу, прадэкламавала карацельку пра тое, як Аўросся пайшла ў госці і наказала мужу: пакуль мяне не будзе, толькі паспрабуй прывесці чужую бабу. А той і прывёў: «Сама ж казала «паспрабуй».
Сярод любімых песень маладзейшай часткі «Медуніцы» – «Бліны»:

Мы даўно бліноў ня елі,
Мы бліночкаў захацелі...
Замясілі на дражджах,
Не ўдзержыш
на важжах...
Бліны ячныя
Дужа смачныя...

Любіць моладзь і «Цераз сад-вінаград». Але некаторыя са старэйшых лічаць, што дзяўчатам пакуль зарана спяваць такое:

Цераз сад-вінаград
па ваду хадзіла,
Чаму ж мяне той
не ўзяў, каго я любіла.
А ўзяў мяне той,
каго я не знала,
Усё за тыя пераборы,
што перабірала.

Тым не менш дзяўчаты застаюцца дзяўчатамі і на Каляды з дапамогай бота варажылі, каго першай возьмуць замуж. Дарэчы, Р. Александрова лічыць, што найбольш дзейсны спосаб варажбы – на воску. У свой час адразу тры яе дачкі за год выйшлі замуж. Усяго ў Раісы Міхайлаўны дзесяць дзяцей і шаснаццаць унукаў. Адна з унучак – Наста – спявае ў дзіцячым калектыве і, магчыма, хутка зойме месца побач з бабуляй.
Калі ў Багушэўскім Доме культуры адбываецца ўрачыстая рэгістрацыя шлюбу, вясельны абрад выконваюць толькі старэйшыя ўдзельніцы калектыву: па народным павер’і дзяўчатам нельга спяваць такія песні, бо не выйдуць замуж.
Дзяўчаты з «Медуніцы» не толькі спяваюць, але і займаюцца валейболам, вучацца ў музычнай школе, гуляюць у КВЗ, ходзяць на дыскатэкі і, не саромеючыся, могуць лёгка заспяваць народную песню на вуліцы. Сёлета яны заканчваюць багушэўскую СШ №2. Плануюць паступаць хто ў акадэмію міліцыі (ажно пяць чалавек), хто ў тэхналагічны універсітэт, музычнае вучылішча. Спадзяюцца, што на іх месца прыйдуць іншыя, тым больш што некалькі кандыдатак з малодшых класаў ужо ёсць.
Калі ў рэпетыцыйны пакой зайшла В. Андронава, яе прадставілі як самую старэйшую ўдзельніцу «Медуніцы».
– Абы што не гаварыце, – адказала Валянціна Мікіцічна. – Я самая маладая.
І ў доказ праспявала з дзесятак бадзёрых прыпевак.
Для аўтара гэтых радкоў артысты «Медуніцы» далі невялікі канцэрт. Шкада, не было як па справядлівасці аддзячыць іх за шчырыя песні – двух рук надта мала. Але ўпэўнены: каб гэтыя песні чулі чытачы «Народнага слова», апладысменты былі б у тысячы разоў мацнейшыя.

Сяргей Кавалеўскі,фота аўтара, «НС».