Требуется для просмотраFlash Player 9 или выше.

Статистика сайта

Зазірнем у мінулае, прыблізна на стагоддзе назад. У чым гаспадыня захоўвала малако ці смятану? У гліняным збанку. Якімі прыборамі карысталася сям’я, калі садзілася за стол? Драўлянымі лыжкамі і глінянымі міскамі ды кубкамі. Спакон вякоў і да нашага часу рэчы, зробленыя з натуральных і экалагічна чыстых матэрыялаў, лічыліся здаровымі. Ім бы і сёння аддаваць перавагу замест пластмасавага і алюмініевага посуду… А ёсць жа яшчэ і цацкі для дзяцей! Выдатна атрымліваюцца розныя сувеніры ды іншыя бытавыя рэчы ў Алены Эдвардаўны Зубавай, кіраўніка клуба народных рамёстваў «Святліца», што працуе пры Міёрскім Доме культуры. Пра яе і пра клуб пойдзе аповед.

А. Зубава.

Адкуль выток таленту
Кажуць, што талент перадаецца з пакалення ў пакаленне або праз пакаленне. Бабуля Алены Эдвардаўны, якая жыве ў Пастаўскім раёне ў гарпасёлку Варапаева, займаецца ткацтвам. Сёння, кажа яе ўнучка, не палічыш, колькі саматканых рэчаў зроблена рукамі Глафіры Пятроўны Казаровец. Бабуля кожнаму даросламу ўнуку саткала па камплекту: пакрывала на канапу і накідкі на два крэслы.
«Ноткі» таленту ад Глафіры Пятроўны перадаліся і Алене. Так ўдала склаўся лёс, што настаўніцтвам творчых людзей суправаджалася яе жыццё і ў час вучобы ў СШ №2. Наведвала гурток малявання пад кіраўніцтвам Ніны Аляксандраўны Капітанавай. Тады ўжо праявілася імкненне да працы з глінай. Брала цацкі ў сябровак і рабіла своеасаблівыя іх копіі, фарбамі наносіла малюнкі – нараджаліся першыя «шэдэўрыкі» ў дзіцячых руках школьніцы.
Пасля дзевяці класаў яна паступіла ў Віцебскае вучылішча народных мастацкіх рамёстваў. У гады вучобы акрамя ганчарства асвоіла дадаткова салома- і габеленапляценне, ручную лепку.
Творцы ў «Святліцы»
Адразу пасля заканчэння вышэйшага прафесійнага вучылішча Алена Эдвардаўна пераняла ад Баляслава Часлававіча Чарняўскага кіраўніцтва клубам народных рамёстваў «Святліца». Дзейнічаць ён пачаў у 1992 годзе, і ўжо праз год атрымаў званне народнага. У кожнага свой накірунак, але людзі аб’яднаныя адной мэтай і клопатам – працаваць над захаваннем і развіццём народных традыцыйных рамёстваў Міёршчыны.
Сёння выязны клуб налічвае 54 творцы з усяго раёна, ад навучэнцаў да людзей пенсійнага ўзросту. Самыя актыўныя: Б. Чарняўскі (салома- і лазапляценне, разьба па дрэве і ткацтва), Ф. Шугальская (жывапіс), А. Стаўская (саломка), В. Стома (жывапіс), І. Грыгор’еў (лазапляценне), нядаўна далучылася актыўная маладая вышывальшчыца Н. Атопкіна. Майстры клуба «Святліца» заўсёды прымаюць удзел у выставах раённай, абласной і міжнароднай значнасці. Яны маюць гонар штогод прысутнічаць на рэгіянальным фестывалі мастацтваў «Двина-Дзвіна-Даўгава» і «Славянскім базары ў Віцебску», фестывалі народнай музыкі ў Паставах «Звіняць цымбалы і гармонік», абласным свяце нацыянальных культур «Нас з’яднала зямля Беларусі». За год яны наладжваюць каля дваццаці выстаў.
Дзяліцца радасцю з іншымі
Творчая праца вельмі крапатлівая, патрабуе натхнення, пастаяннага пошуку чагосьці новага, незвычайнага. Менавіта яно дае пэўны імпульс для фантазіі і рэалізацыі задумы. Алена Эдвардаўна перадае вопыт і дзеліцца творчымі здольнасцямі з дзецьмі, бо па сумяшчальніцтву працуе ў школе мастацтваў выкладчыкам мастацкага аддзялення. Тут жа настаўнічае і яе сястра Наталля Даргель (жывапіс, малюнак, кампазіцыя). Пры «Святліцы» працуюць гурткі па саломапляценню і кераміцы.
Здабываць гліну з мясцовых «крыніц» – вельмі працаёмкі і складаны працэс. Таму з мінулага года яе сталі набываць на Обальскім керамічным заводзе. Тата Алены Эдвард Геранімавіч Томка зрабіў ёй у гэтым годзе падарунак – ганчарны круг. Да гэтага часу прыходзілася розныя жбаны вырабляць толькі ўручную. У невялікай майстэрні адбываецца сушка, абпальванне гатовага вырабу ў муфельнай печцы, якая ўжо, на жаль, аджывае свой век… Вось такі шлях праходзяць сувеніры і розныя гліняныя рэчы перад тым, як трапіць на выставу або ў нашы дамы. Калі ж фантазія «маўчыць» перад глінай, то для такіх гадзін ёсць лён і саломка. З іх таксама атрымліваюцца цікавыя лялькі і сувеніры.   
У сям’і выхоўваецца дачка Марына, якая яшчэ вучыцца ў пачатковых класах, але ўжо праявіла творчыя здольнасці і цікавасць да мастацтва. Талент, безумоўна, ад мамы! Разам з мужам Андрэем Уладзіміравічам Алена Эдвардаўна і Марына ў мінулым годзе прымалі ўдзел у фестывалі маладых сем’яў «Сямейны вернісаж», які праходзіў у Полацку. Пазней за гліняны «Пажарны аўтамабіль» на конкурсе творчых сем’яў у Мінску яны атрымалі першую прэмію ў тэхніцы кераміка.
Сямейны дабрабыт, шчырасць, добразычлівасць, уважлівыя адносіны да людзей, любімая прафесія – аснова шчаслівага жыцця Алены Зубавай. Гэтымі якасцямі яна і заслужыла павагу і аўтарытэт сярод калег і мясцовага насельніцтва. Шматлікія вырабы, створаныя ўмелымі рукамі майстрыхі, дораць радасць не толькі беларусам, а нават далёка за мяжой – у Швецыі, Нарвегіі, Польшчы, Германіі і Расіі.

Вольга Вішнеўская,фота аўтара.