Требуется для просмотраFlash Player 9 или выше.

Статистика сайта

Георгій і Фаіна Шокелі (на фота) захапіліся вырошчваннем вінаграду яшчэ ў 1981 годзе. Тады Фаіна Канстанцінаўна працавала выхавальніцай у дзіцячым садку, а Георгій Якаўлевіч – вадзіцелем АТП-15. Цяпер абое на пенсіі, таму вольнага часу для любімага занятку стала больш.

Участак ля дома ў Міёрах невялікі, аднак ля ўвахода шмат кветак, а з паўднёвага боку – раскошны вінаграднік. Шокелі з удзячнасцю ўспамінаюць свайго першага настаўніка – Пятра Круглова з вёскі Завуцце гэтага ж раёна. Як толькі пабудавалі дом, адразу набылі ў яго тры кусцікі «Салаўёва-58». Саджанцаў буйных гатункаў тады не было. Але з імі дапамаглі навапалачанін Вадзім Тачылін і віцяблянін Віктар Кухараў, з якімі Шокелі таксама пазнаёміліся. Зараз у іх калекцыі ўжо каля 50 гатункаў вінаграду. Георгій Якаўлевіч і Фаіна Канстанцінаўна не баяцца эксперыментаваць: калі часам адны сарты ў нашым рэгіёне не выспяваюць, спрабуюць штосьці новае.
Вінаградарства вымагае не толькі шмат працы, але і ведаў. Шокелі сочаць за спецыяльнай літаратурай. У 2003 годзе яны ўступілі ў абласное аддзяленне рэспубліканскага клуба «Паўночны вінаград» у Наваполацку, які ўзначаліў іх стары знаёмы В. Тачылін. У вольны час з канца восені да пачатку вясны вінаградары-аматары  рэгіёна збіраюцца на семінары: выстаўляюць свае гатункі, абменьваюцца вопытам.
Зрэшты, і спраў у вінаградніку заўжды хапае. Шокелі лічаць, што кожны дзень лазе неабходна ўдзяляць хаця б некалькі хвілін увагі. Цяпер галоўны клопат – падрыхтоўка да зімы. Першы крок – абрэзка. Але з ёй, раяць Георгій Якаўлевіч і Фаіна Канстанцінаўна, спяшацца не варта. Лепш пачакаць першых замаразкаў. Чым далей лаза застаецца неабрэзанай, тым больш расліна назапасіць спажыўных рэчываў у корані. Добра, калі тэмпература паветра зніжаецца паступова. Тады вінаград праходзіць перыяд загартоўкі, што павялічвае яго зімаўстойлівасць.
Калі памерзлае лісце ападзе,  тое, што застанецца, трэба абарваць. На аголенай лазе добра відаць парасткі, якія неабходна абрэзаць. Па-першае, каб не даць расліне залезці на наступны год высока на сцяну ці на дах. Па-другое, у адзічэлым выглядзе лаза закладвае шмат гронак з вялікай колькасцю маленькіх кіслых ягад, якія не заўсёды выспяваюць. У Грэцыі нават ёсць помнік аслу, які, паводле легенды, аб’еў куст вінаграду. На наступны год гаспадар жывёліны заўважыў, што плады сталі больш буйныя і салодкія. Таму, як ні шкада, але значную частку парасткаў, якія выраслі летам, трэба выдаліць, а астатнія адгалінаванні ўкараціць, пакідаючы 6-8 пупышак. Пасля маладыя раслінкі, якія засталіся, апырскваюць медным або жалезным купарвасам.
Пры наступленні ўстойлівых маразоў (больш за 3-4 градусы) вінаград трэба ўкрыць. Шокелі звычайна насыпаюць на карані апілкі або торф слоем да 5 см, затым насцілаюць лапнік і ўкладваюць на гэтую «падушку» галінкі вінаграду, прыкрываючы зверху тоўстым слоем асакі. Паверх можна пакласці плёнку, шыфер, рубероід – так, каб з двух бакоў быў доступ паветра. Пад такім укрыццём вінаград добра пераносіць халады.
Гэта, вядома, агульная схема. У вінаградарстве, як і ў любой іншай справе, ёсць шмат тонкасцей. Авалодаць імі можа толькі той, хто ўсур’ёз возьмецца за вырошчванне вінаграду. Сакрэтаў жа сталыя аматары, такія як вінаградары с 30-гадовым стажам Шокелі, не тояць, ахвотна дзеляцца сваімі ведамі з пачаткоўцамі.

Вольга Савуць, фота аўтара.