Требуется для просмотраFlash Player 9 или выше.

Статистика сайта

«Школа нацыянальнай культуры»– так называецца адукацыйна-выхаваўчы праект, у межах якогаз 2000 года працуе Новапагосцкая сярэдняя школа-сад Міёрскага раёна.Аснова яго – беларускамоўнае выкладанне, якое ўкаранілася тут нашмат раней.

Зараз дзецям прапануюць і шырокі выбар факультатыўных заняткаў па роднай мове і літаратуры. Жадаючых наведваць іх даволі. Як распавяла настаўніца Наталля Рыкун, не толькі таму, што беларуская мова – экзаменацыйны прадмет. Гэта свядомае імкненне гадаванцаў вёскі, дзе беларускае слова блізкае для іх з маленства. Як і для яе самой, дачкі бібліятэкаркі і трактарыста, выпускніцы Новапагосцкай сярэдняй школы.
– Расла ў беларускамоўнай плыні. Змалку сядзела ў бібліятэцы, люблю нашу паэзію, песні. Яшчэ ў пятым класе пачула: быць табе настаўніцай беларускай мовы. Так яно і выйшла. Пасля Віцебскага педінстытута папрасілася ў родную школу. Сярод настаўнікаў тут не адна я такая, з мясцовых, таму можа i старанні нашы дарэмна не прападаюць.
У Наталлі Фадзееўны і яе калегі па прадмету Валянціны Гардзееўны Казак ёсць прафесійныя паслядоўнікі з ліку выпускнікоў, як, напрыклад, студэнткі філфакаў БДУ і ВДУ імя П. Машэрава  Вольга Кісель і Вольга Мураўская. Аднак не менш настаўніцы ганарацца і іншымі, колішнімі і сённяшнімі вучнямі, бо ведаюць, што беларушчыны тыя не адцураюцца. А гэта вельмі шмат значыць.
– Я не збіраюся звязваць прафесійную біяграфію менавіта з роднай мовай, але яна застанецца са мною назаўжды, для душы, бо лічу сабе патрыёткай, – так і сказала дзевяцікласніца Юлія Машара, якая з сяброўкамі ўдзельнічае ў школьным клубе аматараў беларускай мовы «Крынічка».
Не дзіва, што сын Наталлі Фадзееўны, сямікласнік Сяргей, таксама захапіўся родным словам. На раённым конкурсе яго нарыс «Мураўскі лес» і апавяданне «Мурашнік» былі прызнаны лешымі сярод вучнёўскіх сачыненняў.
Штогод у школе арганізуюцца тыдні беларускай мовы і літаратуры, вучні паспяхова ўдзельнічаюць у рэспубліканскім конкурсе па беларускай мове «Буслік» – сёлета ёсць два яго прызёры.
Наталля Рыкун у гэтым навучальным годзе стараецца ўдзяліць больш увагі дадатковым заняткам па літаратуры, каб узмацніць у дзяцей цягу да чытання, найперш высокамастацкіх твораў, класікі.
Новапагосцкія вучні няблага ведаюць рускую, нямецкую мовы, ды і астатнія прадметы школьнай праграмы. Увогуле вынікі працы тутэйшых настаўнікаў на чале з Людвігай Мікалаеўнай Марат (таксама гадаванкай гэтай школы) вельмі ўражваюць. З 12 выпускнікоў мінулага навучальнага года амаль усе сталі студэнтамі прэстыжных вну, прытым – бюджэтных аддзяленняў. У ліку першакурснікаў – Алена Хахель, залатая медалістка, двойчы прызёр рэспубліканскай алімпіяды па беларускай мове. Зараз яна вывучае ў сталіцы замежныя мовы, у чым ужо заслуга Вольгі Вайцехаўны Усціновіч, настаўніцы мовы нямецкай, намесніцы дырэктара па выхаваўчай рабоце. Хто ведае, магчыма пройдзе час – і Алене захочацца вярнуцца ў Новы Пагост, каб далучыцца да справы сваіх настаўнікаў – дзяліцца з дзецьмі ведамі ў створанай тут атмасферы шанавання беларускасці. Стаць на малой радзіме калегай уласных бацькоў – дырэктара і настаўніцы суседняй Волкаўшчынскай базавай школы, дзе выкладанне таксама беларускамоўнае. Як і тата (зноў жа новапагосцкі выпускнік, з тых пяці, што кіруюць школамі на Міёршчыне), Алена – самадзейная паэтка і сваё нахтненне выказвае, вядома ж, па-беларуску.
Выхаваўчыя мерапрыемствы ў школе, пачынаючы ад дашкалят і заканчваючы 11-м класам, таксама абапіраюцца на нацыянальныя культурныя традыцыі. Па-беларуску аформлена ўся інфармацыя ў класах і калідорах. Бачна, што развіта і краязнаўства: у «Беларускай хатцы» зберагаюцца шматлікія рэчы ранейшага побыту вяскоўцаў. Пачуцці павагі да сваіх землякоў абуджае ў дзяцей экспазіцыя, створаная ў 1992 годзе і прысвечаная славутаму дзеячу айчыннага мастацтва Генадзю Цітовічу, арганізатару і мастацкаму кіраўніку Дзяржаўнага акадэмічнага народнага хору Рэспублікі Беларусь, які зараз носіць яго імя, народнаму артысту Беларусі і СССР – ураджэнцу Новага Пагоста. Матэрыялаў багата дзякуючы яшчэ адной школьной руплівіцы, збіральніцы фальклору Але Леанідаўне Урублеўскай. Яна зараз на заслужаным адпачынку, перадала эстафету ў надзейныя рукі.
Вось такая вясковая школа ёсць на Міёршчыне. Заснаваная ў 1862 годзе, па нашым часе невялікая (126 дзяцей і 23 настаўнікі), яна робіць важную, пачэсную справу – не толькі дае трывалыя веды, а і прывівае дзецям пачуццё шчырай павагі да нацыянальнай спадчыны.

Галіна Шпакоўская, «НС».