Требуется для просмотраFlash Player 9 или выше.

Статистика сайта

Сімвал свята каля фасада Обальскай СШ.

У старадаўніх паданнях расказваецца, як на свеце з’явіліся балоты. Нібыта Бог спачатку стварыў зямлю сярод пракаветных вод роўнай і круглай. Але чорт, які прысутнічаў пры гэтым, здабыў з воднай глыбіні насенне зямлі і прыхаваў яго ў роце, каб паспрачацца з Богам у стваральных магчымасцях. Зямля стала імкліва разрастацца ў чэраве нячысціка, і той пачаў выплёўваць скрадзенае. Дзе ўпала чортава насенне – утварыліся азярыны, балаціны, багны.

Не дужа прывабная міфалагічная версія не перашкаджае людзям карыстацца балотнымі дарамі, даследаваць магчымасці гэтых унікальных экалагічных сістэм, зрэшты, проста любавацца іх дзікаватымі краявідамі, назіраць за крылатымі і іншымі насельнікамі. А ў Обалі, што на Шуміліншчыне, нядаўна ладзілі раённае экалагічнае свята (ужо другое па ліку) пад назвай «Обальскае балота – перліна Паазер’я». Гэтак тут абвяргаецца застарэлае меркаванне, што Шуміліншчыне «не пашанцавала», раз ёй дасталіся гліна ды балоты. А яшчэ свята павінна паспрыяць, каб выпрацаваны шматгадовай торфанарыхтоўкай участак «Обаль-1», які ўлетку зазвычай гарэў-дыміў, несучы насельніцтву дыскамфорт, цяпер служыў экабіятурызму.

У двары Обальскай сярэдняй школы, дзе адкрывалі свята, сабралася шмат дзяцей і дарослых – мясцовых і гасцей. Як нагадаў яе дырэктар і адзін з ініцыятараў гэтага арыгінальнага мерапрыемства Аляксандр Штокін, усё пачалося дзякуючы плённым кантактам з рэспубліканскай арганізацыяй «Ахова птушак Бацькаўшчыны»: «Вядомы віцебскі арнітолаг Уладзімір Іваноўскі, яго айчынныя і прыбалтыйскія калегі – улюбёныя ў прыроду людзі – раскрылі нам вочы, растлумачыўшы, якое ўнікальнае багацце мае Обаль. Торф, журавіны, паляванне – гэта зразумела. Але найперш балоты Беларусі з’яўляюцца лёгкімі кантынента, жытлом рэдкіх прадстаўнікоў флоры і фаўны, а яшчэ – крыніцай радасці ад сузірання і спазнання яго хараства. Стала сорамна, што жывём у такім няведанні. Трэба, каб гэта зразумела як мага больш людзей. Спачатку мы арганізавалі серыю экалагічных лагераў для вучняў і вось зараз – свята».
На ім была адкрыта экалагічная сцежка пад назвай «Адраджэнне прыгажосці», каб на прыкладзе Обальскага балота бліжэй знаёміць землякоў і магчымых турыстаў з прыроднай адметнасцю раёна. Маршрут пралягае там, дзе на сродкі замежных інвестараў мясцовымі арганізацыямі рэалізуецца праект па абвадненні ўчастка «Обаль-1». Цікава паглядзець, як хутка вяртаецца жыццё ў, здавалася б, змярцвелы куток. Тут ужо шмат птушак, у тым ліку рэдкіх, занесеных у Чырвоную кнігу. Сярод іншых вартых увагі аб’ектаў – сэрцавіна ўчастка – спараджэнне ледніковага перыяду. Працягласць сцежкі для школьнікаў – 6 км, для сталых турыстаў – каля 10 км. Яна пазначана спецыяльнымі інфармацыйнымі шчытамі. Дарэчы, на свяце обальскія вучні абаранілі праект, прысвечаны экалагічнай сцежцы. У пасяджэнні за «круглым сталом» «Сучаснасць і будучыня Обальскага балота»  сваімі даследніцкімі ідэямі дзяліліся юныя эколагі і краязнаўцы ўсяго раёна.

На спаборніцтве ж касцоў, таксама ўключаным у насычаную праграму свята, выступілі вытворчыя і сямейныя каманды (па два чалавекі). Касіць, зазначым, тут умее шмат хто. Напрыклад, у сям’і дырэктара школы – усе: ён сам, жонка-настаўніца Ніна Васільеўна і іх 11-гадовая дачка Ева. Дык вось кожная каманда павінна была прайсці паласу даўжынёй 100 м і шырынёй 3 м, з улікам хуткасці і якасці, вядома. Але не толькі каб памерацца спрытам. Справа ў тым, што адны птушкі селяцца на някошаных абшарах, іншыя – якраз наадварот. Менавіта гэтым і дапамаглі касцы ў вырашэнні «жыллёвага пытання», бо сельгастэхніка на няўдобіцу не ўз’едзе. Траву, як і летась, аддалі пенсіянерцы Ганне Штукінай, што жыве побач з балотам і трымае казу. Ганне Сяргееўне амаль 90 гадоў, землякі пашанотна называюць яе захавальніцай балота.  Лепшай камандай касцоў журы прызнала работнікаў з Шумілінскага райгаза.
Па маляўнічым балотным возеры Расалай і рэчцы Обаль можна было пакатацца на катамаранах – веславых і пад ветразем, якія прапанаваў удзельнікам свята прадпрымальнік і шчыры патрыёт сваёй роднай Шу­міліншчыны Анатоль Бычкоў.

Майстар-клас па вырабу штучных гнёздаў для птушак, а таксама вобразаў розных балотных насельнікаў далі супрацоўнікі раённага Дома рамёстваў, цэнтра пазашкольнай працы і Обальскага керамічнага завода.  Усім спадабаліся тэатралізаваны канцэрт «Балотная завіруха», вогненнае шоу, дыскатэка, іншыя прыдумкі. Малеча не хацела разыходзіцца дадому з дзіцячых пляцовак. З добрымі ўражаннямі пакінулі Обаль сталічныя спецыялісты, занятыя ў межах міжнароднага праекта па абвадненні балот, прадстаўнікі арганізацыі «Ахова птушак Бацькаўшчыны», ландшафтнага заказніка «Каз’янскі», раённых улад.
Свята абяцае стаць мясцовай традыцыяй. Нездарма ж  сімвал яго – сокал-дэрбнік, птушка жыццястойкая, якую, па сведчанні арнітолагаў, вельмі «паважаюць» насельнікі балотнай фаўны.

Галіна Шпакоўская, «НС». Фота Георгія Мільяненкі, «НС».