Сакратар Крапівенскага сельскага Савета Аршанскага раёна Ірына Каткоўская працуе на гэтай пасадзе 14 гадоў, а ў свой час атрымала дыплом эканаміста. Ды так склаўся лёс, што ў сельсавеце асвоіла і дадатковыя спецыяльнасці, якія тут патрабуюцца. Яна з ходу пералічыла некалькі: сакратару трэба быць псіхолагам, філолагам, юрыстам, упраўляцца з камп’ютэрам і іншай офіснай тэхнікай і вадзіць машыну.

– Год адпрацавала ў Савеце і пайшла на курсы вадзіцеляў, бо ў нашай рабоце трэба быць мабільным і аператыўным, – гаворыць Ірына Міхайлаўна. – Пешшу ўсе 15 вёсак сельсавета не абыдзеш. Вось, напрыклад, праводзілі пашпартызацыю. Трэба было ў тэрмін аформіць дакументы, каб усе паўналетнія жыхары атрымалі новыя пашпарты. Гэта паўтары тысячы чалавек рознага сацыяльнага статуса. Ёсць і бадзягі, і беспрацоўныя, і маламаёмасныя, да якіх трэба было даехаць, сфатаграфаваць. Вазіла фатографа на сваёй машыне па вёсках. І толькі такім чынам уклалася ў вызначаны тэрмін.
Якая ж з названых вышэй кваліфікацый усё ж галоўная ў рабоце сакратара? Ірына Каткоўская лічыць, што з цягам часу гэтыя пасады зоймуць юрысты. І вось чаму.
– У нашай справе неабходна ведаць заканадаўства. Мы пастаянна рэгіструем акты грамадзянскага стану, выдаём пасведчанні аб нараджэнні і смерці. Кожная літара і нават кропка ў гэтых паперах павінна быць выверана, і заканадаўчыя акты трэба ведаць назубок. Да таго яшчэ сакратары сельсавета выступаюць у якасці натарыуса: складаем па просьбе жыхароў даверанасці розных відаў і завяшчанні. Юрыст лепш, чым прадстаўнік іншай прафесіі, разбярэцца і ў сутнасці сістэмы «адно вакно», бо ў гэтым напрамку цяпер канцэнтруецца значная частка нашай работы.
Але ж і якасці псіхолага Ірыне Міхайлаўне вельмі дарэчы:
– Калі наведаўся чалавек у сельсавет, то стараемся задаволіць просьбу так, каб не прыйшлося яму далей хадзіць па інстанцыях. А прыходзяць жа па розных пытаннях. Да сакратара нясуць заявы і скаргі, каб зарэгістравала і дала ім далейшы ход. Запомнілася адна скарга, якую доўга не маглі задаволіць.
Жанчына наракала на тое, што ў яе незаконна змяншаюць размер прысядзібнага ўчастка. Усе землеўпарадкавальнікі раёна перабылі на сядзібе і сцвярджалі, што ў яе лішнія соткі зямлі. А яна зноў настойліва пісала і раздражняла сваімі лістамі чыноўнікаў. Працягвалася гэта да той пары, пакуль не ўніклі ў кожную літару і нават псіхалогію заяўніцы. Аказалася, што жанчына піша з-за таго, што пакрыўджана. Той зямельны ўчастак калісьці ёй у такім памеры адвялі. А цяпер намагаюцца абвінаваціць, што прысвоіла лішнія метры. Калі нарэшце разабраліся, што не яе гэта віна, дык добраахвотна аддала быццам бы прыхопленае. Пасля гэткай сітуацыі яшчэ больш пільна даводзіцца аналізаваць звароты жыхароў, каб не пакрыўдзіць каго незнарок.
Хвалюе Ірыну Міхайлаўну тое, што ўвесь час нарастае вал папяровай дакументацыі. Сакратар яго ледзь паспявае разграбаць. Шмат папер даводзіцца пісаць, але ёсць сярод іх, на яе думку, і непатрэбныя. Навошта, напрыклад, пісьмовая заява жыхароў на даведку, якая заносіцца ў рэгістрацыйную кніжку сельсавета з указаннем нумара пашпарта і роспісам чалавека. На гэта траціцца шмат рабочага часу сакратара і стварае нязручнасці пенсіянерам і іншым жыхарам, бо ім трэба прыйсці няблізкай дарогай з дальніх вёсак у сельсавет. Можна і па вуснай просьбе той жа пенсіянеркі перадаць паштальёну даведку для яе.
Паколькі ў абавязкі сакратара сельсавета з кожным годам уводзіцца штосьці новае, то і вучоба на курсах у наш час для іх абавязковая. І зашмат яе не бывае, упэўнена Ірына Каткоўская. Асабіста яна на абласных курсах павышэння кваліфікацыі кадраў органаў дзяржкіравання знайшла для сябе шмат карыснай інфармацыі: як выконваць на практыцы патрабаванні тых ці іншых указаў і пастаноў, якія памылкі распаўсюджаны ў рабоце сакратароў па справаводству і г. д.
У канцы нашай размовы сакратар Крапівенскага сельсавета падкрэсліла, што галоўным у сваёй рабоце лічыць дзейсны кантакт з жыхарамі вёсак, дапамогу ім у вырашэнні вялікіх і малых праблем. Ад гэтага і залежыць аўтарытэт мясцовай улады.

Вольга Шутава, фота аўтара, «НС».